verslag dag passend onderwijs Utrecht 10 maart

Themadag Passend Onderwijs Jaarbeurs Utrecht 10 maart 2012

Organisaties als Bosk (oudervereniging voor (jong)gehandicapte kinderen), NVA, CG-raad, Platform VG en oudervereniging Balans hebben een bijzonder goed georganiseerde dag weten te realiseren voor ouders en professionals in het kader van het Passend Onderwijs.
Dit op verzoek van de Rugzaktelefoon (0800-5010).

Als ouder heb ik gekozen voor de volgende sessies:

• Hoe kunnen ouders meepraten op school en binnen een Samenwerkingsverband (hierna te noemen SWV)

Verzorgd door Floor Kaspers (CG-raad) en Martin van Lustgraaf (Bosk)

• Hoe kan het schoolsucces van uw kind worden vergroot door samen te werken met de school

Verzorgd door Bart van Kessel (voormalig leerkracht en directeur, nu sparring partner Gedragswerk)

Door een gelukkige samenloop had ik kans op een extra sessie:

• Structuur op school: wat heeft mijn kind specifiek nodig aan structuur (cluster 4) verzorgd door Saskia Sliepenbeek (Steunpunt Autisme, Master Sen Autismespecialist)

Niet aan deelgenomen:

Hoe kan ik meepraten over mijn kind?
Door Noëlle Pameijer.

Het rugzakje verdwijnt. Wat nu?
Door Henk Keesenberg.

Welke school is het meest effectief voor mijn kind, hoe kies ik dan?
Door Ekon Hartog.

Overgang basis- naar voortgezet onderwijs.
Door Mirjam Damen.

Cluster 1: Passend Onderwijs voor blinde en slechtziende kinderen.

Cluster 2: Passend onderwijs voor dove en slechthorende kinderen en voor kinderen met ernstige spraak- en taalstoornissen.
Door Alie de Jonge

Cluster 3: Passend onderwijs voor leerlingen met een rugzakje (zml)
Door Martin van Lustgraaf

Cluster 3: Is er binnen het Passend Onderwijs nog een persoongebonden budget mogelijk? Wat hebben ouders nodig om hun stem te laten horen? (lichamelijk en meervoudig gehandicapte leerlingen)
Door Marlies Kamperman en werkgroep Onderwijs & School van de BOSK

Voor de inhoud van de overige sessies verwijs ik u naar de officiële site van Bosk www.bosk.nl. Daar kunt u de gehele samenvatting van deze dag nog eens rustig na lezen.

De belangstelling was erg groot. Eindconclusie verdeling aanmeldingen: 198 ouders en 79 aanmeldingen vanuit het veld, de professionals.

Floor Kaspers, beleidsmedewerkster CG-Raad, sprak het publiek toe over de feiten, zekerheden en onzekerheden binnen Passend Onderwijs.
Zo komt de kleinste demonstratie aan bod die tot stand is gekomen door de vereniging Bosk.
Op Bosk kunt u de foto’s terugzien die gemaakt zijn in Den Haag.
Ouders die niet aanwezig konden zijn bij de staking in de ArenA van 5 maart, konden digitaal alsnog hun stem laten horen door middel van een legopoppetje met spandoek met daarop de tekst naar keuze. Meer dan 800 ouders hebben hier digitaal op gereageerd.

Het LGF wordt nader uiteengezet (leerling-gebonden financiering).

Deze is in de huidige setting alsvolgt onderverdeeld:

• Indicatiestelling
• 4 clusters
• invoering rugzak
• start REC4 onderwijs (Regionaal Expertise Centrum Autisme)

Deze vorm is (nu nog) als doel om extra ondersteuning te krijgen voor de leerling. Deze vormen zijn tot op heden van toepassing op het Speciaal Onderwijs (hierna te noemen SO) en het Regulier Onderwijs (hierna te noemen RO).

Floor Kaspers legt uit:

Al deze veranderingen, gaan die alleen maar om het geld?

Redenen vanuit de overheid waarom het anders moet:

• Er zijn teveel thuiszitters (2500-3000 waaronder ook veel pubers)
• Er is een groei in het onderwijs van kinderen met ass
• Bureaucratie
• En het kost teveel geld

Maar, waar ligt dit nu aan. Aan het systeem of aan de maatschappelijke veranderingen.
Floor Kaspers legt uit dat in het kader van autisme en adhd stoornissen dezelfde geluiden te horen zijn over de grenzen. Er is een mate van groei van deze stoornissen.
Maar, is er nu ook een significante toename van indicatiestellingen binnen het onderwijs.
Nee, wordt er gezegd.
Vandaar dat de overheid heeft gezegd, we gaan stoppen met het labelen van kinderen juist door de huidige afname indicaties.
Ook de bureaucratie die het systeem met zich mee brengt, het aanvragen van een rugzakje kent een lange en moeizaam traject waarbij de ouder o.a. veelal de leerkracht moet overtuigen met wat het kind niet kan.

De doelen van het kabinet:

• het budget
• terugdringen thuiszitters tot geen thuiszitters
• minder bureaucratie
• noodzaak labelen kinderen vervalt
• leerkrachten handelingsbekwaam maken
• afstemming met andere sectoren

Hoe ziet dit er uit in de praktijk:

Zorgplicht:

Scholen binnen het Passend Onderwijs krijgen een zorgplicht.
Zij doen een onderzoek naar de zorgbehoefte van uw kind. Kan de school van aanmelding niet voldoen aan de mate van zorgbehoefte van uw kind, zal de school uw kind doorverwijzen naar een andere school binnen het SWV.

Samenwerkingsverband (SWV)

Dit is een verzameling van schoolbesturen.
Landelijk worden het er 75 in het PO (primair onderwijs) en 75 in het VO (voortgezet onderwijs).
Het VO kent en functioneert reeds op deze basis, voor het PO is dit een nieuw systeem.
Het SWV maakt een ondersteuningsplan; hoe maken wij het onderwijs passend voor een leerling.
Zij maken de keuzes zoals hoe en waarin. Daarin wordt tevens de verantwoording vastgelegd: voor iedere leerling een dekkend aanbod.

Er word een vraag gesteld uit het publiek:

Wie houdt hier toezicht op?

Het is nochtans de Onderwijsinspectie die hier het toezicht op heeft.

Ontwikkelingsperspectief:

Het huidige handelingsplan, opgesteld door tussen ouders, leerkrachten en bestuur in de huidige vorm vervalt.

Deze wordt vervangen door:

- opbrengstgericht werken
- doelgericht plannen van het onderwijs
- het maken van beredeneerde keuzes in leerlijnen en onderwijsaanbod
- afstemming met ouders en leerlingen over het toekomstperspectief

Referentiekader:

Nu verloopt een indicatie door het ZAT (Zorg Advies Team).
Een leerling waarvan de leerkracht of ouder ziet dat het begint vast te lopen op welke wijze dan ook, zal worden aangemeld bij het ZAT.
Voor het PO (basisonderwijs) is dit een multidisciplinair team die bestaat uit een jeugdarts van het GGD, orthopedagoog, school (maatschappelijk werk), bureau Jeugdzorg, REC 3 en 4 en WSNS (weer samen naar school).

Deze onafhankelijke samenwerking zal komen te vervallen.

Hiervoor in de plaats komt het zogenoemde Referentiekader.

Het samenwerkingsverband in uw regio zal zijn eigen criteria mogen opstellen van wat zij inschatten als haalbaar of niet haalbaar in zorgbehoefte van een leerling.
Hoe dit vormgegeven moet worden en welke criteria dit zouden moeten zijn is nog niet bekend.

In tegenstelling tot een indicatiestelling vanuit een Zat-team, zijn de uitkomsten voor een leerling binnen het referentiekader niet bindend. Dit houd in dat een schoolbestuur zich niet hoeft te houden aan de uitkomst van hetgeen het referentiekader voorschrijft.
Tevens is het niet aanvechtbaar zoals het nu wel is middels een Geschillencommissie door het ontbrekende instemmingsrecht van de ouders.

Is een ouder het niet eens met de uitkomst vanuithet Refentiekader, zullen de ouders de klacht eerst tot hun school moeten richten.
Komen de ouders en het schoolbestuur er onderling niet uit kunnen de ouders zich wenden tot een onderwijsconsulent (iedere school krijgt toewijzing onderwijsconsulent).
Mocht het hierna nog niet gelukt zijn om tot een oplossing te komen zal de ouder de stap naar de commissie gelijke behandeling moeten zetten.

Deze wordt al iets ingewikkelder:

Bij deze moet:

• de school moet zich altijd verantwoorden inzake doeltreffend onderwijs
• de school moet zich verantwoorden waarom het niet kan voldoen in zorgbehoefte
• heeft de school de plicht om een kind te indiceren, hetgeen er op neerkomt dat binnen passend onderwijs de school geen leerlingen mogen weigeren

Mocht na al deze stappen de ouders en school er nog niet uit gekomen zijn zal de rechter het geschil moeten beslechten.

Er liggen nog amendementen inzake Instemmingsrecht en Geschillen (commissie) bij de minister, zodra deze bekend is zal ik uiteraard direct hierover berichten. Er lijkt wel een opening binnen het instemmingsrecht te zijn. De amendementen zullen op heel korte termijn wel of niet aangenomen worden.

Floor Kaspers:

Binnen dit nieuwe beleid hebben we de optimisten en de pessimisten.

De optimisten: het kabinet

• niet meer leuren met je kind langs scholen die uw kind weigeren, dus geen thuiszitters meer, immers dragen scholen nu zorgplicht
• geen onnodige bureaucratie
• flexibeler aanbod (voor de leerlingen die tussen wel en geen indicatie in zitten)
• aandacht en extra geld voor de bijscholing van leerkrachten



De pessimisten: de ouders

• geen landelijk vastgelegde referentiekaders, hoe nu verder?
• geen vast budget (geen oormerken zodat het geoormerkte budget ook daadwerkelijk voor de ondersteuning in zorgbehoefte is gegarandeerd)
• geen instemmin handelingsplan
• onduidelijke positie SO (speciaal onderwijs)
• leerlingenvervoer, hoe nu als mijn kind binnen het SWV naar een geschikte school wordt verwezen drie dorpen verderop? Wie betaald dit, hoe hoog eigen bijdrage?
• over het algemeen ook minder geld voor de SWV dan dat nu beschikbaar is voor extra zorgbehoefte leerlingen

Onduidelijk: indien de gemeente het niet eens is met de conclusie van het SWV, wie bekostigd dan het leerlingenvervoer in zijn geheel?
Wel duidelijk, indien de school in gemeente A leerling doorverwijst naar school in gemeente B zijn kosten leerlingenvervoer voor de school in de doorverwijzende gemeente.

Concreet ziet de invoering in tijdsplanning er alsvolgt uit:

- 13 maart is de stemming binnen het kabinet
- daarna gaat de stemming en uitkomst uitgewerkt plan Passend Onderwijs naar de 1e kamer voor goedkeuring
- na goedkeuring gaat het 1-8-2012 in
- vanaf 1-8-2013 gaat het geld naar de samenwerkingsverbanden (dit is het overgangsjaar van 1-8-2012/1-8-2013)

Hierop kwamen er nog een aantal vragen vanuit de zaal:

Hoe gaat het nu met nieuwe indicatiestellingen tot aan 1-8-2012.
Floor Kaspers: nieuwe indicatiestellingen worden behandeld tot 1-8-2013, daarna zal het Samenwerkingsverband het overnemen. Dus voor nu lopen de indicatiestellingen gewoon nog door.

Zal nu niet iedereen ‘snel’ nog een indicatie laten stellen, wordt het niet dringen nu?
Ja, er bestaat een reële kans dat er een soort van run op indicatieaanvragen zullen worden gedaan.

Ook verwijst Floor Kaspers de ouders en professionals naar de site van de Overheid:
www.passendonderwijs.nl.
Tevens kunt u nog steeds met uw vragen terecht bij de Rugzaklijn: 0800-5010.

Voor nu is het van belang dat u nu reeds in gesprek blijft met uw school over de zorgbehoefte van uw kind.
Houdt scherp voor ogen wat voor uw kind belangrijk is en blijf erop toezien dat dit ook helder voor de school is.

Afronding inleiding Passend onderwijs.

Aftrap deelsessies:

Hoe werk ik samen als ouder binnen het samenwerkingsverband

Spreker Bart van Kessel

Zijn eerste tip: Heeft u vragen? Stel ze!

Er werd ons een hand-out overhandigd. Deze ga ik proberen te scannen en te plaatsen, ik hoop dat hij duidelijk zichtbaar op het Platform getoond kan worden.

Deze hand-out geeft de ouder de tools die nodig zijn om een goede gesprekspartner te worden/zijn en blijven binnen het Samenwerkingsverband.

Hij verteld dat de overheid in 2005 heeft gevraagd, of zij een plan konden bedenken dat er geen leerlingen meer thuis zouden komen te zitten. En dan graag in drie maanden het plan klaar hebben, maar daarna binnen drie maanden de thuiszitters ook weer in school hebben zitten. Het plan was er de thuiszitters ook nog. Wel was er een succesje met een aantal thuiszitters geboekt.
Over haalbaarheid en mogelijkheden.

Dan geeft Bart van Kessel een mooie en heldere uitleg over een echtpaar, beiden qua niveau bepaald niet onbemiddeld en een autistische zoon met verstandelijke beperking.
Deze zoon was de leerling van Bart van Kessel ten tijde dat hij als leerkracht werkte binnen het speciaal onderwijs voor zeer moeilijk lerende kinderen.

De ouders van deze jongen namen zitting in de MR (medezeggenschapsraad), vader was anatoom patholoog, moeder was advocaat. Deze ouders bleken van onschatbare waarde voor de school, immers, ruim vertegenwoordigd van gedegen kennis. De vader van deze jongen was niet omver te praten, waardoor de school veel kwesties en gesprekken op hoog niveau in hun voordeel heeft kunnen incasseren. Hetgeen weer ten goede kwam voor hun school.
Boodschap van Bart van Kessel: de betrokkenheid van ouders van deze jongen vergeleek hij met de betrokkenheid van de ouders in de zaal, maar ook richting de professionals.

Dan legt hij uit, wát is belangrijk binnen een samenwerking?

Voor SWV: ken het kind, hoe heet het kind?
Voor schoolbestuur: ken het kind, hoe heet het kind?
Zorg ervoor dat je een naam en rugnummer hebt.

Voor de ouders: ken het schoolbestuur, hoe heet uw gesprekspartner?
Zorg ervoor dat u een naam en een rugnummer hebt.
Kén de mensen binnen het samenwerkingsverband, doe moeite de mens achter het samenwerkingsverband te kennen.



Dan volgen er een aantal tools om tot een goede gesprekspartner te komen:

- de kwaliteit voor uw kind staat voorop
- goede en open communicatie, houdt de communicatie zuiver
- gebruik uw persoonlijke kracht en overtuiging, u kent uw kind het best
- realiseer aansluiting
- maar ook, wat houdt de ander bezig (open durven te staan voor de adviezen)

en dan:

- ben u bereid tot samenwerking
- accepteer mij als gesprekspartner
- bent u bereid steentje bij te dragen
- als we tot een aanpak komen, doen we dan zaken?
- doet u echt mee
- komt u tot afspraken?

Het behoeft uiteraard geen uitleg dat de bovenstaande zaken voor beide partijen op gaan.

Een uitgebreider verslag van deze sessie zal terug te lezen zijn op de site van Bosk.

Dan is het tijd voor een goed verzorgde lunch.

De sessie die daarna volgde:

Meepraten in samenwerkingsverband + school

Sprekers zijn Martin van Lustgraaf (vereniging Bosk) en Floor Kaspers (CG-raad)

De wet op Passend Onderwijs, een toelichting op deze wet zijn voor ouders en overige belanghebbenden als naslag in te zien op www.passendonderwijs.nl.

Concreet:

De documenten, veel staat niet vast en veel is niet duidelijk.
Over welke documenten spreken we dan binnen het Samenwerkingsverband:

• wet passend onderwijs
• medezeggenschap
• wet gelijke behandeling
• referentiekader ondersteuningprofiel (voormalig indicatiestelling ZAT-team)
• ondersteuningsplan SWV
• referentiekader

Veel hierover is terug te lezen op genoemde website, hiermee wil ik u daarheen verwijzen.
Een en ander over deze documenten zijn reeds behandeld in de toelichting inleiding van het verslag.

Wat behelst het SWV:

Op sec leerlingenniveau:
School/schoolbestuur

• medezeggenschap
• klachten
• schoolgids
• toegankelijkheid
• bijscholing personeel


Op SWV-niveau:

• krijgt ondersteuningsplan-raad
• krijgt de instemming ondersteuningsplan
• systematiek
• verdeling van middelen (gelden, niet geoormerkt)
• indicatiestelling
• overgangsregeling
• afspraken jeugdzorg (vanaf 2015 gemeente)

Hierna geef Floor Kaspers tips mee indien u als ouder erover denkt toe te treden binnen een medezeggingraad.

• beperk u niet slechts tot uw eigen persoonlijke situatie (kokervisie)
• wel kunt u alle verhalen vanuit het veld (andere ouders) bundelen om zodoende tot een algemeen zorgplan te kunnen komen (belangenbehartiging)
• verdiep u in het belang van anderen

Denk aan onderstaande tips indien u als belangbehartiger gaat lobbyen!

• denk aan wat u kan
• wat u lastig vindt
• wat u nodig heeft

Vanuit de MR is: Pleidooi partnerschap en inbreng, gebracht vanuit een positieve insteek, blijf een goede en reële gesprekspartner.
Insteek in deze is dat u zowel Pedagogisch als Didactisch tot een overeenstemming moet komen.

Ik ongetwijfeld puntjes en tips hebben kunnen overgeslagen, dan is het wederom van mijn kant een verwijzing naar het uitgebreide verslag van Bosk.






Mijn deelsessies vielen op hetzelfde tijdstip samen, daardoor had ik de kans 1 sessie naar keuze er extra bij te pakken.

Dit werd:

Autisme binnen het onderwijs

Spreekster Saskia Sliepenbeek (Autismepunt Zuid-Oost Brabant)

In deze sessie een film waar drie basisscholen reeds werken met het systeem Passend Onderwijs.
Hierin laten ze zien waar de aanpassingen zitten, hoe de leerkrachten/schoolbestuur inspringen op de, veelal kleine aanpassingen, die grote verschillen geven voor kinderen met autisme- adhd en/of dyslexie.
Vraag uit de zaal was uit hoeveel kinderen deze klassen bestaan.
Het antwoord was 28 kinderen, komen niet boven de dertig uit. Kanttekening van mij, zonder het geheel te willen kleuren, is dat dit nog voor de feitelijke uitstroom van kinderen uit het speciaal basisonderwijs is, maar ook dat de scholen zullen groeien vanwege het feit dat kinderen minder snel geplaatst zullen worden in het REC 3 en 4 onderwijs.

De vragen uit de zaal hadden vaak hetzelfde karakter:

De gesprekken tussen ouders en leerkrachten mogen (moeten zuiverder). Het is immers zo dat de leerkracht niet weet hoe het kind in de thuissituatie sociaal/emotioneel functioneert.
De leerkracht, met de beste wil zit op zijn/haar positie op het didactische aspect er anders in.
Leerkrachten bepalen volgens ouders nog teveel hun eigen koers in de opleidingsstructuur naar het kind.
Mondige ouders voelen zich snel een ‘zeur-ouder’, niet mondige ouders komen vast te lopen op ander wijzen.

Mijn persoonlijke, en wellicht ook voor meerdere, zorg is in het geval van mijn eigen kind dat de mate van zorgbehoefte in mijn optiek zo groot is, dat hij niet terug kan naar het Passend Onderwijs.

Hij heeft ass (autistische stoornis), adhd, disharmonisch profiel verbaal/performaal en neiging naar selectief mutisme (spreekt niet tenzij er hem iets wordt gevraagd)
Daarbij is uit de praktijk gebleken dat hij erg weinig prikkels kan verwerken.
Zijn disharmonisch IQ wordt dmv synchrooncoachen op het kind zelf in de praktijk gebracht in de hoop dat hij verbaal socialer leert te worden.

Dus dat referentiekader binnen het SWV baart mij wel enigszins zorgen.

Tot zover mijn verslag van de themadag Passend Onderwijs te Utrecht.

Ik wil graag aangeven dat ik geen stelling aan wil nemen in mijn verslag, mijn uitgangspunt is om het neutraal te brengen. Mocht ergens toch onbedoeld een neiging inzitten tot het ‘kleuren’ van een stelling wil ik u verzoeken om uw eigen
gevoel hierin te blijven volgen.

Ondanks mijn zorgvuldige inspanning om alles zo goed mogelijk te volgen en te verwoorden kan er ook onbedoeld een onjuistheid in zijn geslopen.

Indien u dit ontdekt verzoek ik u ook om mij dit kenbaar te maken zodat ik dit kan rectificeren.

Niet Solo maar Samen!

Bedankt voor het lezen van mijn verslag, ik hoop dat ik hiermee meer duidelijkheid heb kunnen geven voor diegenen die er nog vragen over hadden/hebben.

Blijf ons tevens volgen op de facebook Platform Verontruste Ouders voor actuele info omtrent Passend Onderwijs, PGB/AWBZ/Wmo en WWNV (Wet Werken Naar Vermogen).

Op termijn zal ik geïntroduceerd worden als PGB-ambassadeur zodat ik binnen mijn eigen gemeente de Budgethouders kan vertegenwoordigen. Mocht u hier zelf ook interesse in hebben verwijs ik u naar de site van Per Saldo, dé specialist op het gebied van PGB-zaken.
Nog even alle adressen op een rij:

www.bosk.nl
www.passendonderwijs.nl
www.balans.nl
www.platformvg.nl
www.nva.nl
www.cg-raad.nl
www.platformverontrusteouders.nl
rugzaklijn 0800-5010



Angelique Bergsma
Mede initiatiefneemster Platform Verontruste Ouders