transitie jeufdzorg angelique bergsma pvo

Transitie jeugdzorg (Jeugdwet of WMO?)

 

Zoals de naam reeds doet vermoeden is de transitie ook werkelijkheid een uiterst complexe aangelegenheid.

Ik ben zelf alleengaande ouder van twee kinderen (8 en 6 jaar), beide met een psychiatrische hulpvraag. Vanwege mijn zorgen om de toekomst van hen en niet alleen hen, heb ik mij sinds vorig jaar verdiept in deze materie. Met behulp van oudervereniging Balans en Per Saldo ben ik meer en meer de stromingen gaan zien binnen dit bezuinigingsplan. Mijn collega Anne-Miek en ik zullen proberen de belangrijkste punten helder te krijgen. Waar Anne-Miek dieper in zal gaan op de langdurige zorg, doe ik dit op de totale jeugdzorg.

 

In het kort

Er is een duidelijke versnippering te zien binnen het huidige jeugdzorgstelsel. Vrijwel iedereen is van mening dat deze zorg anders, efficiënter en ook beter kan. Of dit met de opgelegde bezuinigingsmaatregel van 15% kan (450 miljoen) en de gekozen wijze is echter de vraag. Gefaseerd zal over drie jaar, tot 2017, de bezuiniging worden doorgevoerd.

 

Verschillende disciplines

Er vinden drie grote decentralisaties plaats, te weten: Participatiewet (nu nog WWB*, Wajong* en WSW*), Transitie Jeugdzorg en AWBZ* naar WMO*. Deze drie decentralisaties, ook wel het ‘sociale domein’ genoemd, zullen integraal (samenhangend) uitgevoerd moeten gaan worden. Een voorbeeld: een kind met een fysieke- én psychiatrische beperking. De fysieke beperking valt straks onder de WMO en psychiatrische beperking onder de Jeugdwet (jeugdGGZ). Na de transitiedatum 1-1-2015 wordt, vanuit de Jeugdwet, eerst uitgegaan van de eigen kracht. Hieronder volgt een overzicht van de nieuwe route na 2015. Voor het ‘zittend bestand’* zorgontvangers vanuit de AWBZ of Zvw* loopt dit tot één jaar na de transitiedatum door. Daarna zal ook het huidige zittend bestand opnieuw herzien worden.

 

Jeugdzorg nu

Via huisarts, Buro Jeugdzorg of Centrum Jeugd en Gezin doorverwijzing naar JeugdGGZ. Deze zorg wordt betaald vanuit de AWBZ of de Zvw. Het huidige stelsel is echter zo dusdanig versnipperd, dat er rondom één persoon soms meerdere hulpverleners zitten. Daar heeft onze overheid nu een oplossing voor. De transitie Jeugdzorg (overgang van overheidstaken naar gemeenten) Jeugdzorg en decentralisatie AWBZ (decentralisatie = beslissingsbevoegdheden van de overheid onderbrengen naar gemeenten).

 

Stapsgewijs gezien vanaf 1-1-2015

- Preventie en uitgaan van de eigen verantwoordelijkheid en eigen mogelijkheden (eigen

  kracht) van jeugdigen en hun ouders, met inzet van hun sociale netwerk;

- Demedicaliseren, ontzorgen en normaliseren door onder meer het opvoedkundig klimaat te

  versterken in gezinnen, wijken, scholen en voorzieningen als kinderopvang en

  peuterspeelzalen;

- Eerder de juiste hulp op maat te bieden, om het beroep op dure gespecialiseerde hulp te

  verminderen;

- Integrale hulp aan gezinnen volgens het uitgangspunt ‘één gezin, één plan, één regisseur’;

  door ontschotting ontstaan meer mogelijkheden voor betere samenwerking en innovaties in 

  ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen;

- Meer ruimte voor professionals om de juiste hulp te bieden en vermindering van

  administratieve lasten; betrokken professionals die sociale netwerken in de omgeving van

  het gezin weten in te schakelen en die kunnen samenwerken met vrijwilligers en

  familieleden en hun kracht weten te benutten.

 

Toenemende zorgen van ouders

Blijft de toegang tot de kinder- en jeugdpsychiatrie gewaarborgd? Deze zorg zal immers na 1-1-2015 geen verzekerde zorg meer zijn. Ouders voelen zich vaak niet serieus genomen als het om de kinder- en jeugdpsychiatrie gaat. Dat zien we nu al gebeuren bij de rapportage van het CVZ aan Edith Schippers om ADHD als ‘Lage ziektelast’ aan te merken. Dit besluit zou kunnen gaan betekenen dat ADHD behandelingen evenals medicatie uit het basispakket zal worden geschrapt. Wij maken ons ernstige zorgen om deze ontwikkelingen en zien hier een niet subtiele link met het demedicaleseringsbeleid van onze overheid.

 

Bij kinderen met een autisme en/of ADHD problematiek is specialistische zorg uitermate belangrijk. Wij weten als geen ander hoe onzichtbaar de beperkingen van onze kinderen zijn voor de buitenwereld. Binnen de kinder- en jeugdspecialistische zorg werken Academisch en Universitair geschoolde artsen, deze jeugdGGZ zal ernstig in gevaar komen. En met hen tevens onze kinderen en de kinderen van de toekomstige generatie. Na 2015 houden gezinnen, die nu nog vanuit de AWBZ hun zorg krijgen, de huidige zorg, echter, vanaf 2016 komen ook voor deze kinderen herindicaties!

Wie voeren deze aan de voorkant uit? Is het de huisarts, het Centrum Jeugd en Gezin of aan het loket bij de gemeente? Ouders van kinderen met een kindpsychiatrische aandoening kloppen niet zomaar om welk probleem aan bij de zwaardere zorg. Alvorens ze dat doen hebben ze veelal een erg lang en moeizaam traject moeten bewandelen. Het niet zichtbare voor de buitenwacht zichtbaar maken, daar hebben wij u als ouder voor nodig. Met de huidige onzekerheid is het twee voor twaalf. De transitie is nog niet definitief, we kunnen daarmee nog invloed uitoefenen op de knelpunten, werkbaarheid en houdbaarheid.

Voor ons, van het Platform Verontruste Ouders, is het wel een streven om op een heldere, respectvolle en informatieve wijze de hiaten binnen de decentralisatie kenbaar te maken. Gemeenten moeten weten hoe een aantal van de voorgenomen besluitvormingen binnen de Jeugdwet/JeugdGGZ op korte termijn tegen zich gaat keren. Met slechts 1 winnaar, onze overheid. Grootste verliezers: het kind en de kinder- en jeugdpsychiatrie!

 

Wij hebben u nodig! Wij willen actief onze zorgen onder de aandacht brengen bij onze overheid. Aanvankelijk is uw aanmelding voldoende. Daarna zal terugkoppeling volgen in welke vorm(en) ons ouderinitiatief uitgevoerd gaat worden (actie voeren, online acties etc).